4.Ünite 3.Bölüm
Isı ve Sıcaklık

Günlük hayatımızda sıkça kullandığımız ısı ve sıcaklık kavramları birbirleriyle ilişkili ve birbirlerinden farklı kavramlardır. Bu ayrımı doğru yapabilmek için ısı ve sıcaklık kavramlarını doğru bilmeliyiz

ISI NEDİR?

• Maddeler arasında ısı alış verişi gerçekleşmesi için iki özellik olması gerekmektedir. Bunlar;

• İki maddenin sıcaklığının birbirinden farklı olması gerekmektedir.

• Maddelerin birbirleri ile temas içerisinde olması gerekmektedir.

• Isının ise bir enerji çeşidi olduğunu biliyoruz.
• Isı farklı maddeler arasında alınan ve verilebilen bir enerjidir.
• Isının akış yönü daima sıcaklığı fazla maddeden sıcaklığı az maddeye doğrudur.
• Sıcaklıkları eşit maddeler arasında ısı alışverişi olmaz.
• Alınan ve verilen ısı kalorimetre kabı ile hesaplanır.
• Isının birimi kaloridir (cal) ve Joule de (J) kullanılır.

SICAKLIK

• Bir maddenin ısısının ortalamasına sıcaklık denir.
• Sıcaklık bir göstergedir.
• Isı alan madde ısınır ve sıcaklığı artar.
• Isı veren madde soğur ve sıcaklığı azalır.
• Sıcaklık değeri termometreyle ölçülür, birimi Celsius’tur (Selsiyus) ve “°C” şeklinde gösterilir.
• Örneğin bugün hava sıcaklığı 22 °C’tur.

ISI VE SICAKLIĞIN KARŞILAŞTIRILMASI

Isı ve sıcaklığın bir birinden farklı ve benzer yönlerini karşılaştırılması. Isının ve sıcaklığın özellikleri tablo halinde aşağıda sıralanmıştır.

Isı ve Sıcaklık Kavramlarına Günlük Yaşamdan Örnekler

1.Havanın sıcaklığını ölçeriz, ısısını ölçmeyiz.
2.Güneş ısısı arttıkça sıcaklık da artmaktadır.
3.Kalorifer peteği elimizi yakmayacak kadar sıcaktır ve odamızı ısıtabilir.
4.Mangalda yanan kömürün ısısı ile sıcaklık artar.
5.Ocak ısısı ile çaydanlıktaki suyun sıcaklığı artmaktadır.

Dikkat !

• Maddeler yandığında etrafına ısı verir.
• Doğal gaz, odun, kömür, petrol ürünleri(tüp gaz, benzin, mazot) ısı elde ettiğimiz yakıtlardır.
• Isı bir enerjidir, bütün enerjilerin kaynağı da Güneş’tir.
• 1cal yaklaşık 4 jouledür.
• Joulenin 1000 katı kilojoule (kj), Kalorinin 1000 katı kilokalori (kcal) dir.